Αυτοαντίληψη-Αυτοεκτίμηση:

Για να μιλήσει κανείς για την αυτοεκτίμηση, αυτοαντίληψη και όλους τους αντίστοιχους ορισμούς, όπως η αυτοεικόνα, η αυτοπεποίθηση κτλ. είναι καλό να ξέρουμε πού μας χρησιμεύουν. Γιατί ασχολούμαστε με αυτά;

Όλα τα παραπάνω είναι κάποια τμήματα, κάποιες συνιστώσες του ποιος είμαι. Του εαυτού μου. Του Εγώ μου.

Ο εαυτός μου είναι μία αντίληψη γνωστική & συναισθηματική,  που χτίζεται επηρεασμένη αρχικά από τους γονείς και τις παιδικές καταβολές και έπειτα από όλα τα προσωπικά επιτεύγματα, την προσωπική ιστορία του καθενός ανθρώπου. Η σχέση & η ανεξαρτησία από τους γονείς, οι επαγγελματικές επιλογές, η σεξουαλική συμπεριφορά και η κοινωνική ζωή είναι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την εικόνα που έχει κανείς για τον εαυτό του.

Έτσι, ο εαυτός «κουβαλάει» την γνωστική & την συναισθηματική του αντίληψη. Πιο συγκεκριμένα,

Ένας άνθρωπος έχει την αυτοαντίληψη ( ή αυτοεικόνα) του και την αυτοεκτίμησή του.

Η αυτοαντίληψη είναι η γνωστική επεξεργασία για τον εαυτό μας.

Η αυτοεκτίμηση είναι η συναισθηματική επεξεργασία για τον εαυτό μας.

 

Η αυτοαντίληψη είναι οι πολλοί τρόποι που μπορεί κανείς να επεξεργαστεί το ποιος είναι.  Αφορά σε μία δήλωση, μία περιγραφή, μία πεποίθηση του ποιός είμαι. Κάτι σαν την ταυτότητά μας.  Μπορεί να είναι ρεαλιστική, μπορεί να μην είναι ρεαλιστική αυτή η αντίληψη.

Το πρόσημό της εξαρτάται από το πώς οι  Σημαντικοί Άλλοι ανατροφοδοτούν το άτομο. Συγκεκριμένα, οι γονείς, τα αδέλφια, το σχολείο και όλες οι πρώιμες και πρώτες εμπειρίες είναι εκείνες που καθορίζουν το πρόσημο.

Περιλαμβάνει στοιχεία όπως η κοινωνική ταυτότητα, οι προδιαθέσεις, τα σωματικά χαρακτηριστικά. Πχ. Η αυτοαντίληψη των μαθητών περιλαμβάνει ένα σύνολο χαρακτηριστικών όπως  η σχολική ικανότητα, οι σχέσεις με τους συνομηλίκους, οι σχέσεις με τους γονείς, η αθλητική ικανότητα, η φυσική εμφάνιση, η συμπεριφορά.

 

Η αυτοεκτίμηση είναι το κλάσμα του τι ΠΕΤΥΧΑΙΝΩ προς το τι ΣΤΟΧΟΥΣ μου θέτω (αυτοαξιολόγηση). Κατά συνέπεια, ένα άτομο μπορεί να έχει θετική ή αρνητική αυτοεκτίμηση.  Εξαρτάται από την αυτοαντίληψη.

Η αυτοεκτίμηση χωρίζεται σε τρεις βασικούς τομείς:

Την ΣΦΑΙΡΙΚΗ αυτοεκτίμηση: γενική ιδέα για τον εαυτό μου.

Την ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ αυτοεκτίμηση: σχετίζεται με συγκεκριμένους τομείς της ζωής μας.

Την ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΗ αυτοεκτίμηση: είναι οι καθημερινές εκδηλώσεις αυτοεκτίμησης.

 

Πώς χτίζονται στην παιδική –σχολική & εφηβική ηλικία:

Το πιο σημαντικό εδώ είναι να απαντήσουμε στο ότι η αυτοεκτίμηση μπορεί να χτιστεί. Η αυτοαντίληψη είναι δοσμένη από τους γονείς μας. 

Το κλειδί της ευτυχίας του ανθρώπου δεν είναι να «πειράξει» την αυτοαντίληψή του αλλά να δομήσει την αυτοεκτίμησή του, η οποία είναι ένα αναπτυξιακό χαρακτηριστικό και δομείται όσο ο άνθρωπος εξελίσσεται.

Βασικά σημάδια έλλειψης αυτοεκτίμησης είναι η επιθετικότητα, ο θυμός, η ντροπή, το να μην πω τη γνώμη μου. Αυτά όλα οδηγούν στην δόμηση μίας τάσης αυτοκαταστροφικότητας που εμπεριέχει τον φθόνο, την θλίψη  και τον θυμό.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο αποτυχίας & αυτοεκπληρούμενης προφητείας:

Αυτοαντίληψη χαμηλή (ενδεχομένως ημισυνειδητή)à συνήθως  οδηγούμαι σε αυτοεκτίμηση χαμηλήà νιώθω ότι όλοι με κοιτούν και καταλαβαίνουν τα αρνητικά μουà φέρομαι αντίστοιχα πιστός στην αρνητική απειλή (είμαι κακός μαθητής)à οι υπόλοιποι ανταποκρίνονται σε αυτό που εγώ τους δείχνωà θυμώνω και δείχνω χειρότερο εαυτόà οι υπόλοιποι αντιδρούν σε ό,τι βλέπουνà επιβεβαιώνομαι ότι τελικά καλώς με αντιλαμβάνομαι ως κακό μαθητή (τοποθέτηση ταμπέλας).

 

Εμείς οι γονείς:

Μπορούμε να δομήσουμε μία ισχυρή αυτοαντίληψη στα παιδιά μας, έτσι ώστε να μπορούν να έχουν καλά όρια στον εαυτό τους, να μην παρασέρνονται, να μην νιώθουν ότι παίρνουν παραπάνω αξία από επιρροές που μπορεί να μας φοβίζουν.

Η αυτοαντίληψη των παιδιών μας τους δίνει ώθηση για κίνητρα και δράση. Το γεγονός ότι τα παιδιά μας αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, είναι η βάση της ανθρώπινης ιδιότητας.

Στην θετική αυτοαντίληψη, τα παιδιά χρησιμοποιούν σπάνια μηχανισμούς άμυνας, είναι έτοιμα να δεχτούν αδυναμίες τους και είναι ειλικρινή με τον εαυτό τους.

Τα παιδιά με χαμηλή αυτοαντίληψη, έχουν στάση άμυνας συχνά σους άλλους, υιοθετούν μία πιο μοναχική στάση ζωής και υποτιμούν τις πραγματικές δυνατότητές τους.

Η θετική αυτοαντίληψη είναι ένας βασικός παράγοντας για τη συμμετοχή στη μάθηση.

Στην ηλικία 6-12 τα παιδιά περνούν τη φάση «ΜΠΟΡΩ να ΜΑΘΩ». Εδώ, είναι που οι γονείς, το σχολείο και η εγγραφή των αντίστοιχων κατορθωμάτων μπορούν να επηρεάσουν όλη την μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού.

 

ΜΕΛΕΤΗ & ΠΑΙΔΙ

                     

Γιατί τόσος κόπος γύρω από το διάβασμα του σχολείου; Οι γονείς ταλαιπωρούμε και ταλαιπωρούμαστε στους σχολικούς μήνες. Και αν τελικά δεν καταφέρουμε να οργανωθούμε στη μελέτη, αρχίζουμε να αμφισβητούμε ο ένας τον άλλο, και τελικά να θέτουμε υπό αμφισβήτηση και τον θεσμό του σχολείου.

Στόχος μας είναι να τονωθεί η αυτοεκτίμηση του παιδιού-μαθητή εφόσον θα τα καταφέρνει με την καθημερινή δουλειά του. Για αυτό ασχολούμαστε με τη μελέτη.

Μαθαίνουμε στο παιδί το δίκτυο των υποχρεώσεών του και του ενισχύουμε την μνήμη, την αυτονομία, την οργανωτικότητά του.

Ας δούμε πώς θα το πετύχουμε όλο αυτό.

Βασικοί παράγοντες είναι:

Η ηλικία του παιδιού.

Η διάθεση του γονέα να είναι βοηθητικός και όχι ελεγκτικός.

Η αυτονομία και σε τι βαθμό έχει κατακτηθεί και σε άλλες δραστηριότητες.

 

Α & Β δημοτικού:

Ας μην ξεχνάμε ότι το παιδί στην α’ δημοτικού μόλις και αφήνει πίσω του τη νηπιακή ηλικία και ό,τι αυτή συνεπάγεται. Το ψυχο-γνωστικό σοκ είναι μεγάλο. Ταυτόχρονα, κοινωνικά εισέρχεται στην ταυτότητα του μαθητή.

Οι γονείς είμαστε εκείνοι που θα γνωρίσουμε στο παιδί το τι σημαίνει να έχει καθημερινή εργασία, και να ικανοποιείται από τις γνώσεις που το ίδιο αποκομίζει. Όχι μόνο γιατί θα πάρει ένα μπράβο (εξωτερικό κίνητρο) από εμάς και τον δάσκαλο, αλλά γιατί το ίδιο χτίζει λιθαράκι –λιθαράκι τις γνώσεις του (εσωτερικό κίνητρο).

Οι γονείς θα δείξουμε το πώς διαβάζουμε το κάθε μάθημα, επικουρικά. Δεν ξεχνάμε να ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ εμείς το παιδί και όχι εκείνο εμάς.

Αυτό σημαίνει ότι , εμείς θα αφουγκραστούμε την ώρα που εκείνο λειτουργεί και θα το διδάξουμε τη σειρά μελέτης, όμως θα δώσουμε χρόνο και υπομονή ανάλογα την κλίση και την κατανόησή του.

Συνήθως, μέχρι τα Χριστούγεννα της α ΄δημοτικού, ένας μαθητής έχει καταφέρει να μάθει του τι σημαίνει εργασία καθημερινή.

Γλώσσα : ενισχύουμε την οπτική μνήμη του παιδιού με το να γράφουμε τις συλλαβές και την ορθογραφία που μαθαίνει, με διαφορετικά χρώματα και να τονίζουμε ό,τι καινούριο μαθαίνει.

Μαθηματικά: να εφαρμόζουμε στα παιδιά μας ό,τι μαθαίνουν και στην πραγματική ζωή.

 

 

 

Γ & Δ δημοτικού:

 

Στην επόμενη βαθμίδα τάξεων είναι σημαντικό να βάλουμε το παιδί στο παιχνίδι της αποστήθισης. Αυτό γίνεται με ενίσχυση της μνήμης εργασίας και την ενίσχυση της ανάσυρσης από την μακρόχρονη μνήμη. Αργότερα θα τα βοηθήσει στην παραγωγή Έκθεσης και τις συνδυαστικές ερωτήσεις.

Μνήμη εργασίας: ανάληψη ευθυνών που να σχετίζεται από το τι έχω για την επόμενη μέρα, μέχρι του τι μπορεί να πρέπει να αγοράσουμε για το κολατσιό.

Καθημερινές μικρές αναθέσεις που βοηθούν το παιδί να χτίζει τη μνήμη του.

Μικρές σημειώσεις για να την τονώνει.

Ανάσυρση:  ζητάμε και παίζουμε μαζί του το παιχνίδι μνήμης με το να εξιστορούμε παλιά γεγονότα και να ζητάμε λεπτομέρειες από το παιδί.

Μπορούμε να παίζουμε μαζί του διάφορα παιχνίδια μνήμης , όπως την εξιστόρηση μιας ταινίας.

Ε & Στ΄Δημοτικού:

 

Είναι η τελική ευθεία. Εδώ ό,τι έχω δουλέψει τα προχωρώ λίγο παρακάτω, αν μου επιτρέπει το ίδιο το παιδί.

 

Για το γυμνάσιο αλλάζει τελείως η βοήθεια στο σπίτι…

 

Συνήθως είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουμε την αυτοαντίληψη του μαθητή στο γυμνάσιο. Αν κάτι δεν έχει πάει καλά, τότε, ξεκινάμε την παραπάνω διαδικασία από την αρχή…

 

Σημαντικά tips:

Αποφυγή εντάσεων και προσβολών. Αν προσβάλλω το παιδί..θα προσβληθεί.

Αποφυγή εντολών και συγκρούσεων.

Ποτέ ταμπέλες, χαρακτηρισμοί ή συγκρίσεις.

Έμφαση στις επιτυχίες και όχι στα λάθη του.

Να μην παρεμβαίνουμε με έτοιμες λύσεις.

 

Να θυμόμαστε:

Σημασία για το παιδί και την ενίσχυση κινήτρων είναι να του αναγνωρίζουμε την προσπάθειά του.

Να του δίνουμε χρόνο.

Να κάνουμε διάλογο.

Να υπάρχει επαφή με τον εκπαιδευτικό του σχολείου.

 

Σημαντικό στην προσπάθειά μας είναι:

Η επιβράβευσηà καθημερινή, εβδομαδιαία, μηνιαία & ετήσια

Η διαφοροποιημένη μάθηση και μελέτη : κάθε παιδί μας διαφέρει.

Η χρήση οπτικών, ακουστικών και κιναισθητικών τεχνικών.